Piwa!! Nalejcie piwa!!
Mało kto pijąc dziś piwo zdaje sobie sprawę z jak niezwykłym napojem ma styczność. Nie chodzi tu jedynie o szlachetny posmak chmielowej goryczki, złocistą, nieprzeniknioną barwę i puszystą pianę, lecz o miejsce jakie piwo od kilku tysięcy lat zajmuję w naszym świecie. Oczywiście piwo nie zawsze wyglądało tak jak obecnie, a nawet nie zawsze było wytwarzane z tych samych składników, lecz przypuszczalnie od samego początku było źródłem przyjemności i dobrego humoru, rozładowywało zmęczenie i pomagało zdystansować się do otaczającej rzeczywistości. Prawdopodobnie każdy robotnik pracujący przy budowie piramidy Cheopsa dostawał dzienną porcję czterech do pięciu litrów piwa, które było dla niego jednocześnie źródłem pożywienia, odpoczynku i wynagrodzenia za ciężką pracę. Według Patricka McGoverna piramidy mogłyby nie powstać gdyby w Egipcie zabrakło piwa…
Archeolog Dr Patrick McGovern jest jednym z największych na świecie ekspertów w dziedzinie starożytnych napojów alkoholowych. Analizując próbki zebrane w górach Zagros uczony zidentyfikował najstarsze pozostałości piwa jęczmiennego datowane na 5400 lat przed Chrystusem oraz wina gronowego datowane na 3400 lat przed Chrystusem. Ponadto w jego laboratorium opracowano wyniki z odkryć z doliny rzeki Huang He w Chinach, gdzie odnaleziono ślady po najstarszym, znanym jak na razie napoju alkoholowym – neolitycznym grogu z przed 9000 lat.
Patrick McGovern jest dyrektorem laboratorium zajmującego się biomolekularną archeologią działającego przy muzeum Uniwersytetu w Pensylwanii, gdzie dodatkowo jest wykładowcą na wydziale antropologii. W swoich badaniach chce w sposób naukowy dojść do tego jak wyglądało oraz jak smakowało piwo i wino wytwarzane w starożytności. Aby stworzyć trunki zbliżone do tych, którymi raczyli się starożytni, współpracuje z młodymi browarnikami, wykorzystując efekty badań laboratoryjnych jak i wiedzę pochodzącą ze źródeł historycznych i ikonograficznych. Podczas ich pracy wykorzystywane są jedynie produkty pochodzące z Bliskiego Wschodu oraz technologie znane starożytnym. Piwo powstałe przy współudziale browaru Dogfish Head można było skosztować w Nowym Jorku gdzie na specjalnym pokazie zaprezentowano siedem beczek tych eksperymentalnych napojów.
Na stronie internetowej Patricka McGoverna można odnaleźć bardzo bogatą bibliografię jego prac składającą się z kilkunastu książek i kilkuset artykułów, w dużej części dostępnych w formacie PDF. Tematyka poruszana przez uczonego dotyczy głównie zagadnień związanych z produkcją oraz dystrybucją wina i piwa na terenie starożytnego Bliskiego Wschodu. Podczas trwającej ponad trzydzieści lat kariery naukowej archeolog pracował między innymi na wykopaliskach w Jordanii, Izraelu, Libanie, Egipcie, i Tajlandii. Ponadto jest jednym z pionierów interdyscyplinarnych badań na polu biomolekularnej archeologii. Dzięki szczegółowym analizom laboratoryjnym starożytnej ceramiki i pozostałości organicznych, stara się częściowo rekonstruować to co jedli i pili ludzie w przeszłości. Rezultaty jego badań są bezcennym źródłem informacji dotyczących realiów życia codziennego w starożytności. W szerszej perspektywie prowadzone przez niego badania pomagają odpowiedzieć na pytanie w jakim stopniu pożywienie i napoje przyczyniły się do bio-kulturowej transformacji naszego gatunku.
Patrick McGovern jest z pewnością niezwykle inspirującą postacią, która pokazuje jak wartościowe mogą być badania łączące w sobie elementy nauk ścisłych i humanistycznych. Próby ważenia starożytnego piwa można uznać za świetny przykład archeologii eksperymentalnej, dzięki której wyniki pracy uczonego bezpośrednio oddziaływują… i to nie tylko na archeologów.
.
Linki:
http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/The-Beer-Archaeologist
http://www.penn.museum/sites/biomoleculararchaeology/
Archeologia Wschodu 