W tym roku Tajlandię nawiedziły dwie niszczycielskie powodzie. Pierwsza, kwietniowa zalała duże połacie ziemi, a wraz z nimi wiele stanowisk archeologicznych. Jedną z „ofiar” było starożytne miasto Wiang Kum Kam; dwieście lat temu zatopione przez wody rzeki Ping i zakopane pod warstwą mułu, po raz wtóry znalazło się pod wodą. Raport z oceny szkód, sporządzony przez Fine Arts Department’s Archaeology Division, zawierał analizy zdjęć satelitarnych 52 starożytnych stanowisk w dystrykcie Sichon. Zostały zalane nie przebadane w pełni stanowiska z XII, XIII i XIV wieku n.e. Powodzie uszkodziły także stanowisko archeologiczne Tumpang w dystrykcie Tha Sala, chiński pawilon Wat’a Chaeng’a, starożytny mur i fortecę koło drogi do Ratchadamnoen w dystrykcie Mueang. W Surat Thani, starożytne miasto Wiang Sa zostało ciężko dotknięte przez fale powodzi; świątynie Kuan Tharae, Tha Sathon i Nam Rob, znajdujące się przy brzegach rzeki Tapi, także zostały uszkodzone przez wodę. Szkody były ogromne i w większej części nieodwracalne.
Niestety teraz jest znacznie gorzej – wzmożone październikowe deszcze monsunowe, zwiastujące początek pory deszczowej, doprowadziły do wezbrania wód we wszystkich głównych rzekach centralnej Tajlandii, gdzie leżą m.in. dawne stolice najpotężniejszych tajskich królestw – Ayutthaya i Sukhothai. Jeszcze do niedawna w Ayutthayi sześć dystryktów miasta było cały czas przygotowane do natychmiastowej ewakuacji. Odcięto elektryczność, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Mimo wzniesionych naprędce barier przeciwpowodziowych wzdłuż rzek Lop Buri, Pa Sak i Chao Phraya, sięgających czasami nawet 7 metrów wysokości, woda przebiła się przez sekcje muru i zalała ogromne tereny. Pod dwumetrową warstwą wody znalazły się m.in. sławna świątynia Chai Watthanaram i archeologiczne miejsce badań kolonii portugalskiej. Zalana jest także sławna, 300stu letnia świątynia w Pathum Thani, a prace przy jej ratowaniu trwają. Do tej pory około 220 ważnych historycznych stanowisk jest pod wodą, włączając w to 97 w Ayutthayi i kolejne 34 w Chiang Mai. Centrum pogodowe nadal wznawia ostrzeżenia o ciężkich opadach i ryzyku dalszych powodzi.
„Procedura odwadniania zalanych rejonów Ayutthai zacznie się zaraz po tym, jak minie zagrożenie dalszego zatopienia” powiedziała minister kultury Sukumol Kunplome.
————————————————————————————————————————————-
Ayutthaya – miasto położone na wyspie u zbiegu kilku rzek, w tym Chao Phraya i Pa Sak. Założone przez króla U-Thong (Ramathibodi I) w 1351 roku. Zbudowane zostało rękoma niewolników (tak zwykłych, jak i doświadczonych robotników oraz biegłych artystów), których władca pozyskał w wyniku wyprawy na Angkor. Wyjaśniało by to widoczne wpływy khmerskie we wczesnej architekturze aglomeracji, która stała się stolicą szybko rosnącego w siłę państwa. Miasto zmieniło swój charakter w okresie od 1488 do1629 – w zabytkach z tego okresu widać wpływy sztuki Sri Lankańskiej. Było to następstwem walk z królestwem Sukhothai kiedy to król wraz z dworem królewskim musiał urzędować w Pitsanulok. Po podboju północy, w 1488 stolica wróciła do Ayutthayi, a budowle wzbogaciły się o elementy i formy znane na północy, a zaczerpnięte z Cejlonu i Indii. Z tego okresu pochodzi zapewne mur miejski oraz przylegające do niego kolonie zagranicznych kupców (m.in. Portugalczyków i Japończyków). W 1629 roku władzę objął król Prasat Thong; od tego momentu aż do upadku Ayutthayi w 1767 (kiedy to birmańska armia splądrowała i spaliła miasto) częściowo powrócono do form khmerskich. Buddyjska Świątynia Wat Chai Watthanaram pochodzi właśnie z tego okresu; była miejscem kremacji wielu książąt i księżniczek. W 1969 rozpoczęto renowację ruin, które to prace stały się rozleglejsze po utworzeniu w 1976 roku Historycznego Parku Ayutthaya. W 1991 został on wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
————————————————————————————————————————————
O kwietniowej powodzi na podstawie m.in. artykułów:
http://archaeologynewsnetwork.blogspot.com/2011/04/historic-sites-in-south-thailand-hit-by.html
http://www.thaivisa.com/forum/topic/461158-historic-sites-in-south-of-thailand-hit-by-floods/
Zdjęcia z końca marca:
http://www.bangkokpost.com/multimedia/photo/228884/summer-flooding
O Krytycznej sytuacji na początku października:
http://www.nationmultimedia.com/national/Red-alert-in-Ayutthaya-30166878.html
Zdjęcia z października:
http://www.bangkokpost.com/multimedia/photo/260618/nakhon-sawan-flood
http://www.bangkokpost.com/multimedia/photo/262540/flood-reaches-northern-bangkok
Aktualna sytuacja:
Archeologia Wschodu 